Vanaf het moment dat ik Thailand boekte, werd ik overspoeld met prachtige, idyllische accommodaties op Instagram. EĆ©n sprak me aan in het bijzonder.
Een luxe boomhut waar bij het ontbijt een grote, vriendelijke olifant langs komt en model staat voor de mooiste Instagramfoto’s. Maar dat is nog niet alles. Je kan er met de olifanten wandelen, hen wassen en knuffelen. Zelfs een professionele fotoshoot met olifanten staat in het aanbod. Ik werd super enthousiast en keek snel hoeveel een nachtje kostte. Voor nog geen ā¬ 80 kon deze droom werkelijkheid worden!
In de dagen die daarop volgde, struinde ik het hele internet over. Ik wilde zeker weten dat ik niet onbewust mee zou werken aan dierenleed.
Mijn conclusie lees je in deze blog. Niet alleen over dit park, maar ook over opvangcentra in Thailand (sanctuaries), het wassen van olifanten en wat de meest ethische manier is om olifanten te bezoeken.
Het probleem zit in het deel dat je niet ziet
Mijn research begon bij de boomhutten / bungalows. Er waren heel veel lovende reviews. Ieders droom om zo dicht bij olifanten te komen, werd waargemaakt. Het leek wel een sprookje. Maar dan trok Ć©Ć©n slechte beoordeling mijn aandacht. De olifanten zouden ’s nachts vastgeketend worden aan een ketting van nog geen twee meter lang.
Als je daar over nadenkt, is het eigenlijk niet meer dan logisch. Het zou wel eens erg gevaarlijk kunnen worden als de olifanten ’s nachts konden rond lopen in een park vol slapende toeristen. Het gaat hier over olifanten. Prachtige, imposante dieren, maar nog steeds Ć©Ć©n van de gevaarlijkste dieren ter wereld. Dus dat die olifanten ’s nachts aan een ketting zitten, is eigenlijk maar logisch.
Die slechte review zorgde ervoor dat mijn ogen open gingen. Want om heel eerlijk te zijn, ik had er gewoon nog nooit over nagedacht. Dat rijden op olifanten niet okĆ© is, dat wist ik wel, maar meer wist ik eigenlijk niet. Na deze ‘ontdekking’ wist ik wel, voor mij is een olifant vastketenen niet okĆ©.
Dus ik ging op zoek naar een alternatief. Ik kwam uit op talloze ‘ethische’ olifantenopvangcentra, zogenaamde sanctuaries. Ik werd superblij dat zoveel organisaties zich inzetten voor deze prachtige dieren. Maar ook dat bleek – helaas – een andere werkelijkheid te hebben.
De (niet zo) ethische sanctuary
Ik voelde me echt een beetje bedrogen na het researchen van deze zelfverklaarde sanctuaries. Ik scheer ze niet allemaal over ƩƩn kam, blijf zeker lezen om te ontdekken wat wƩl goede opvangcentra zijn.
Waar heb ik het over, denk je misschien? We leven in een tijd waar gelukkig steeds meer toeristen zich ervan bewust zijn dat rijden op een olifant niet (meer??) okĆ© is, de inkomsten hierin dalen dus flink. Dus wat doen ze dan? Ze zoeken naar een alternatief om geld te verdienen. En voila, daar heb je het wassen van olifanten. Dit is inmiddels een gigantische industrie geworden en ineens is elk park een opvangcentrum. En dat is best slim. Want het woord ‘opvangcentrum’ of ‘sanctuary’ doet je denken dat het ethisch is, dat je een goede daad verricht, en mensen geven daar graag geld aan. Maar wees je ervan bewust dat dit meestal een marketing truc is.
Bedenk dit eens. Als jij een dierenopvang zou hebben, waar dierenwelzijn natuurlijk voorop staat, zou je dan je olifanten dagelijks laten wassen door vreemde mensen, wat de olifanten ontzettend veel stress oplevert?
Wist je trouwens dat het aantal olifanten in gevangenschap de afgelopen tien jaar in Thailand met 70% is toegenomen? Gek hƩ, als je bedenkt dat het aantal olifantenritten is afgenomen. En daarnaast moeten al deze olifanten tam gemaakt worden om goed met de mens, de toeristen, om te gaan. Want het gaat hier over gevaarlijke dieren, niet over het wassen van honden.
Denk jij nu nog dat al die olifanten in zo’n opvang geredde dieren zijn uit de industrie van olifantenritten?
Nee, olifanten wassen is in 2023 Ʃcht niet meer okƩ
Het klonk als een leuk alternatief voor de ritjes op de olifant. Laten we de olifant gaan wassen! Deze activiteit, die door veel sanctuaries wordt aangeboden, is helaas niet zo onschuldig als het lijkt.
Veel toeristen beweren dat olifanten hier plezier in hebben, maar spijtig genoeg is dit juist ontzettend stresserend voor hen en dit gedrag is aangeleerd, of zeg maar beter, gedwongen. En nee, olifanten lachen niet.
Vergeet niet dat olifanten geen gedomesticeerde dieren zijn, zoals paarden en honden. Het zijn wilde dieren die getraind moeten worden om niet langer ‘gevaarlijk’, maar juist ‘veilig’ te zijn. Ze doen dat met het ritueel ‘The Crush‘. Later meer daarover.
Buiten het feit dat deze menselijke interactie nooit natuurlijk tot stand is gekomen, zorgt een groep mensen die hen aanraken, voor stress. Ze worden vaak tegen hun zin in naar de rivier gebracht waar ze de mensen moeten entertainen. En het is niet omdat je het niet ziet, dat er geen dwang in het spel is. Ga er echt niet vanuit dat de olifant daar voor zijn plezier en uit zichzelf staat. Ook al lijkt dat wel zo.
Het wassen zelf is daarnaast ook ontzettend onnatuurlijk voor de olifant. Hij kan zich echt prima zelf wassen en daarnaast kan je zelfs de huid beschadigen. Die dikke huid biedt namelijk bescherming tegen insecten en irriterende stoffen. Shampoo kan deze bescherming beschadigen.
Hoe je het ook wilt goed praten, er is helemaal niks natuurlijks aan mensen die olifanten wassen. Al zou een olifant dat nodig hebben omdat hij bijvoorbeeld gewond is, kan dat prima gebeuren door zijn mahout (verzorger) en niet door groepen toeristen. De reden dat je dit mag doen, is omdat de organisatie daar geld aan verdient.
Olifanten wassen gebeurt dus 100% uit entertainment voor toeristen en heeft absoluut niks met dierenwelzijn te maken, er gaat zelfs iets verschrikkelijks aan vooraf.
Hoe wordt een olifant zo tam gemaakt?
Zoals je je wellicht kan inbeelden, zou een wilde olifant zich niet laten wassen door toeristen, of mensen op zijn rug laten rijden. Probeer het zeker niet als je een wilde olifant tegenkomt, het zal je bezuren.
Voordat dit kan moet er eerst een ritueel uitgevoerd worden. Dit wordt ook wel ’the crush’, ‘phajaan’ of ‘breaking the spirit’ genoemd. Vanwaar deze naam? Het doel is om de geest van de olifant te breken en zijn ziel te verpletteren. Nee, hier spreekt geen boomknuffelaar. Als je denkt dat dit soort dingen niet gebeuren, is het tijd om wakker te worden. De waarheid is helaas niet anders dan keihard en triest. Dit bestaat en gebeurt echt.Ā
Het ritueel past fysieke en emotionele druk toe om de wil van de olifant te breken. Denk aan het vastbinden van de olifant, het toedienen van elektroshocks en het slaan met stokken of messen. In veel gevallen gebeurt dit op heel jonge leeftijd en wordt de olifant gescheiden van zijn moeder. Soms krijgt de olifant geen water en geen eten, dagen of weken lang.
Het filmpje wat ik hier heb gedeeld, is slechts een fractie van het ritueel. Andere beelden die ik vond zijn te gruwelijk om te delen, ik heb zelf gejankt als een klein kind. Het is echt te triest voor woorden dat dit – zeker in 2023 – nog gebeurt.
De psychologische impact van dit ritueel is zo groot, dat olifanten zich ‘gedragen’ zoals hun trainer wil, uit angst om geslagen te worden met de bekende olifantenhaak.
Kan jij vrolijk een olifant staan wassen met de gedachte dat hij dit heeft ondergaan zodat jouw olifantendroom of once-in-a-lifetime-experience werkelijkheid wordt? Ik hoop van niet.
Want wilden we in eerste instantie niet olifanten bezoeken omdat we ze bewonderen en van ze houden?
Kan je in Thailand olifanten bezoeken op een ethisch verantwoorde manier?
Het antwoord is ‘ja’.
Gelukkig zijn steeds meer mensen zich bewust van het dierenleed dat schuilt achter deze toeristenindustrie. Tegenwoordig zijn er al een aantal ‘hands-off sanctuaries’ in Thailand en hopelijk komen er steeds meer bij.
Langzaam maar zeker begint deze industrie wat te schuiven. Wij als toeristen zijn hier de grootste factor in. Als wij niet langer olifanten willen aanraken, maar hen een rustig, stressvrij leven gunnen, zorgen wij ervoor dat deze sanctuaries beter worden. Het is de magie van vraag en aanbod.
In 2020 vermeldde WAP (World Animal Protection) dat in Thailand bij slechts 7% van de olifanten die in opvangcentra leven, het welzijn hoog ligt. Is dat niet ontzettend triest? Als wij, als toeristen, reizigers, enkel en alleen nog maar naar opvangcentra gaan waar het welzijn hoog is, geven we een signaal en kan – en zal er iets veranderen. Kies voor een diervriendelijke olifantenopvang: de hands-off sanctuary.
Dit is Malee. Malee mag gewoon olifant zijn in de hands-off olifantenopvang Somboon Legacy Foundation in Kanchanaburi.
Hands-off sanctuaries in Thailand
Hands-off sanctuaries zijn opvangcentra waar een olifant gewoon olifant mag zijn, zonder interactie met toeristen. Hier mag je de olifant niet aanraken, dus ook niet voederen of wassen. Zoals het hoort. Je mag wel de olifanten observeren vanop een gepaste afstand.
Als je er even goed over nadenkt, is het dan niet veel leuker om olifanten zo te zien? In hun ‘natuurlijke’ omgeving waar ze vrij mogen rondlopen, zonder dat er iets van hen wordt verwacht? Was onze olifantendroom niet juist ontstaan uit respect, ontzag en liefde voor deze dieren?
Als je een hands-off sanctuary wilt bezoeken, kan je terecht op deze plaatsen in Thailand. Klik op de naam om naar de website te gaan en integreer er (minstens) Ć©Ć©n in je reis.
- Somboon Legacy Foundation in Kanchanaburi
- Elephant Nature Park in Chiang Mai
- BEES (Burm and Emily’s Elephant Sanctuary) in Chiang Mai
- ChangChill in Chiang Mai
- BLES (Boon Lott’s Elephant Sanctuary) in Sukhotai
- Tree Tops Elephant Reserve in Phuket
- Following Giants in Krabi (Koh Lanta)
Bekijk de onderstaande video om de transformatie van olifanten in een olifantvriendelijke opvangcentrum te zien.
Spot olifanten in het wild
Wist je dat je in Thailand ook nog steeds olifanten in het wild kan spotten? Natuurlijker kunnen we het niet maken. Je moet misschien wat geluk hebben, maar zo gaat dat bij echte, vrije, wilde dieren š
Enkele nationaal parken waar je olifanten kan spotten:
- Kui Buri National Park –> hier heb je 90% kans om ze te zien!
- Khao Yai National Park
- Khao Sok National Park
Olifanten onderhouden is duur
Na mijn urenlange, of eerder dagenlange research, kreeg ik in eerste instantie een enorme afkeer tegen de olifantenindustrie en wilde ik helemaal geen olifanten meer bezoeken. Maar dan besefte ik dat er een keerzijde is aan het hele verhaal. Olifanten onderhouden is heel erg duur. Een olifant eet zo’n 136 kilogram aan gras en fruit per dag. Dan hebben we het verder niet over medicijnen of dierenartskosten ofzo.
Het besef kwam ook dat de meeste olifanten nooit meer terug kunnen naar ‘het wild’. Zelfs al zou dat mogelijk zijn, is er (helaas) weinig ruimte voor ze.
We besloten dus dat we wel een goede organisatie willen steunen. Er lag maar Ć©Ć©n hands-off sanctuary op onze route, Somboon Legacy Foundation in Kanchanaburi. Helaas brachten omstandigheden roet in het eten waardoor we er niet geraakten. We besloten het bedrag dat we normaal zouden spenderen aan deze daguitstap, sowieso aan hen te doneren. Het minste wat we kunnen doen. Er waren nog genoeg andere zogenaamde sanctuaries op onze route, maar aan dit olifantentoerisme wilden we absoluut niet mee doen.
Hands-off, of zien in het wild, dat waren onze twee opties. We hebben helaas geen olifanten gezien tijdens onze reis naar Thailand. Maar liever een droom die niet is uitgekomen, dan mee hebben gewerkt aan het in stand houden van een industrie die ik verre van okĆ© vind.Ā
Help de olifant
Wil jij ook je steentje bijdragen?
Bezoek
Bezoek een hands-off sanctuary tijdens je bezoek aan Thailand. We hebben deze opvangcentra hierboven opgelijst en deze zijn ook allemaal ‘goedgekeurd’ door World Animal Protection.
Doneer
Je kan via de websites van de sanctuaries ook geld doneren. Ze hebben onze steun heel hard nodig.
Als je liever niet in Thaise baht doneert, maar wel een hands-off sanctuary wilt steunen, kan je ook de Nederlandse organisatie achter Somboom Legacy Foundation steunen met een donatie. Lees hier ook hun verhaal.
Tot slot kan je ook geld doneren of een olifant symbolisch adopteren via het WWF of World Animal Protection. Zij gebruiken het geld voor medicijnen, voedsel en de bescherming van de olifant zijn habitat.
Niet alleen olifanten zijn het slachtoffer in Thailand
Helaas is dierenleed nog een groot issue in Thailand en in veel andere delen van de wereld. Zo zijn er in 2016 nog 150 tijgers gered uit de befaamde tijgertempel ‘Wat Pa Luangta Bua Yannasampanno’ in Kanchanaburi. De monniken zouden deze in beslag genomen tijgers een veilige opvangplek geven. In realiteit was het een winstgevende plek waar toeristen met de tijgers op de foto konden. De tijgers zouden zijn gedrogeerd, werden mishandeld en illegaal gefokt.
Enkele tips voor je reis, in Thailand, maar ook de rest van de wereld:
- Vermijd foto’s met wilde dieren. Of het nu een aapje, slang of tijger is, als ze in gevangenschap leven is het niet okĆ©. Wilde dieren zijn niet tam, als ze dit wel zijn dan is er grote kans dat er achter de schermen drogering of mishandeling plaats vindt. Hoe leuk die foto ook is, het is het niet waard.
- Bezoek geen plaatsen waar wilde dieren kunstjes uitvoeren. Wilde dieren zijn geen entertainers, ook hier werk je mee aan de mishandeling van dieren.
Geen vraag, geen aanbod. Wil je deze prachtige, wilde dieren spotten? Ga dan naar hun natuurlijke habitat en blijf op een afstandje. Take nothing but pictures, leave nothing but footprints, kill nothing but time.Ā
Zeg nee tegen entertainment met wilde dieren
Geen vraag, geen aanbod, we kunnen het niet vaak genoeg herhalen.
Heb je in het verleden een ritje gemaakt op een olifant of op een andere manier interactie gehad? Voel je dan vooral niet schuldig, maar herhaal het niet. Vertel andere mensen die naar Thailand willen hoe het echt zit en behoed hen om mee te werken met het in stand houden van deze industrie.
Wij zijn ook geen heiligen. Pas nadat we een paar jaar geleden in een dierentuin een dolfijnenshow zagen en ik een heel wrang gevoel kreeg, ben ik beginnen te zoeken naar wat er allemaal achter de schermen gebeurt. Er ging een wereld voor me open. Ik ben altijd een dierenvriend geweest, maar ik heb onbewust meegewerkt aan deze industrie. Sindsdien probeer ik zoveel mogelijk research te doen bij reisactiviteiten waar dieren bij zijn betrokken. Ik en veel andere mensen beginnen te beseffen dat dit niet meer van deze tijd is. En eigenlijk is het heel verdrietig dat dit ooit allemaal okƩ leek. De tijden veranderen en gelukkig maar. Het wordt tijd dat we wilde dieren, wilde dieren laten zijn.
Ik weet dat dit artikel mijn blog geen favoriet gaat maken. Er zijn ook mensen in mijn omgeving die het er niet mee eens zijn. Maar als dit artikel slechts Ć©Ć©n iemand overtuigt om naar een hands-off sanctuary te gaan in plaats van olifanten te wassen, is mijn missie geslaagd.
Het gaat hier niet over het wel of niet eten van vlees. Het gaat hier om entertainment. Levens van wilde dieren die worden verwoest en diverse trauma’s moeten ondergaan omdat wij mensen geĆ«ntertaind willen worden. Is dat niet gek? Bizar?
Meer lezen over dit topic? Lees dan zeker onderstaande publicaties.
- Verborgen dierenleed: de waarheid achter onze vakantiekiekjes
- Geen vermaak met olifanten; maar toch olifanten zien? 6 tips
- Van vrijheid terug naar de hel
- 5 mythes over olifantenritten en -shows
Olifanten helpen kan je via het WWF of World Animal Protection of door een hands-off olifantenopvang te steunen.
Hoe denk jij er over? Drop hieronder je reactie. Foutje gezien? Laat het ons ook weten.
Help je mee deze boodschap verspreiden?