Olifanten bezoeken in Thailand: is het ethisch verantwoord?

De ethische Sanctuary die eigenlijk niet zo ethisch is

Ik voelde me echt een beetje bedrogen na het researchen van deze zelfverklaarde sanctuaries. Ik scheer ze niet allemaal over één kam, blijf zeker lezen om te ontdekken wat wél goede opvangcentra zijn.

Steeds meer toeristen zijn zich ervan bewust dat rijden op een olifant niet (meer??) oké is, de inkomsten hierin dalen dus flink. Het alternatief van olifantenritjes is het wassen van olifanten. Dit is inmiddels een gigantische industrie geworden en ineens is elk park een opvangcentrum, want dat trekt aan. Maar wees je ervan bewust dat dit vaak een marketing truc is.

Als het een goede dierenopvang zou zijn, waar dierenwelzijn voorop staat, zouden ze hun olifanten dan dagelijks laten wassen door vreemde mensen, wat de olifanten veel stress oplevert?

En wist je dat het aantal olifanten in gevangenschap de afgelopen tien jaar in Thailand met 70% is toegenomen? Gek, als je bedenkt dat het aantal olifantenritten is afgenomen. Al deze olifanten moeten tam gemaakt worden om goed met de mens, de toeristen, om te gaan.

Nee, olifanten wassen is in 2023 écht niet meer oké

Het klonk als een leuk alternatief voor de ritjes op de olifant. Laten we de olifant gaan wassen! Deze activiteit, die door veel sanctuaries wordt aangeboden, is helaas niet zo onschuldig als het lijkt. Veel toeristen beweren dat olifanten hier plezier in hebben, maar spijtig genoeg is dit juist ontzettend stresserend voor hen.

Vergeet niet dat olifanten geen gedomesticeerde dieren zijn, zoals paarden en honden. Het zijn wilde dieren die getraind moeten worden om niet langer ‘gevaarlijk’, maar juist ‘veilig’ te zijn. Ze doen dat met het ritueel ‘The Crush‘. Later meer daarover.

Buiten het feit dat deze menselijke interactie nooit natuurlijk tot stand is gekomen, zorgt een groep mensen die hen aanraken, voor stress. Ze worden vaak tegen hun zin in naar de rivier gebracht waar ze de mensen moeten entertainen. En het is niet omdat je het niet ziet, dat er geen dwang in het spel is. Ga er niet vanuit dat de olifant daar voor zijn plezier staat.

Het wassen zelf is daarnaast ook ontzettend onnatuurlijk voor de olifant. Hij kan zich echt prima zelf wassen en daarnaast kan je zelfs de huid beschadigen. Die dikke huid biedt namelijk bescherming tegen insecten en irriterende stoffen. Shampoo kan deze bescherming beschadigen.

Het ritueel past fysieke en emotionele druk toe om de wil van de olifant te breken. Denk aan het vastbinden van de olifant, het toedienen van elektroshocks en het slaan met stokken of messen. In veel gevallen gebeurt dit op heel jonge leeftijd en wordt de olifant gescheiden van zijn moeder. Soms krijgt de olifant geen water en geen eten, dagen of weken lang.

Het filmpje wat ik hier heb gedeeld, is slechts een fractie van het ritueel. Andere beelden zijn te gruwelijk om te delen. Het is echt te triest voor woorden dat dit – zeker in 2023 – nog gebeurt.

De psychologische impact van dit ritueel is zo groot, dat olifanten zich ‘gedragen’ zoals hun trainer wilt, uit angst om geslagen te worden met de bekende olifantenhaak.

Kan jij vrolijk een olifant staan wassen met de gedachte dat hij dit heeft ondergaan zodat jouw olifantendroom of once-in-a-lifetime-experience werkelijkheid wordt? Ik hoop van niet. Er zijn andere opties die wél diervriendelijk zijn. Want wilden we in eerste instantie niet olifanten bezoeken omdat we ze bewonderen en van ze houden?

Olifanten onderhouden is duur

Na mijn urenlange, of eerder dagenlange research, kreeg ik in eerste instantie een enorme afkeer tegen de olifantenindustrie en wilde ik helemaal geen olifanten bezoeken. Maar dan besefte ik dat er een keerzijde is aan het hele verhaal. Olifanten onderhouden is heel erg duur. Een olifant eet zo’n 136 kilogram aan gras en fruit per dag. Dan hebben we het verder niet over medicijnen of dierenartskosten ofzo.

Het besef kwam ook dat de meeste olifanten nooit meer terug kunnen naar ‘het wild’. Zelfs al zou dat mogelijk zijn, is er (helaas) weinig ruimte voor ze.

We besloten dus dat we wel een goede organisatie willen steunen. Er lag maar één hands-off sanctuary op onze route, Somboon Legacy Foundation in Kanchanaburi. Helaas brachten omstandigheden roet in het eten waardoor we er niet geraakten. We besloten het bedrag dat we normaal zouden spenderen aan deze daguitstap, sowieso aan hen te doneren. Het minste wat we kunnen doen. Er waren nog genoeg andere zogenaamde sanctuaries op onze route, maar aan dit olifantentoerisme wilden we absoluut niet mee doen.

Hands-off, of zien in het wild, dat waren onze twee opties. We hebben helaas geen olifanten gezien tijdens onze reis naar Thailand. Maar liever een droom die niet is uitgekomen, dan mee hebben gewerkt aan het in stand houden van een industrie die ik verre van oké vind. De volgende keer dat we naar Thailand gaan, bezoeken we sowieso een hands-off sanctuary.

Niet alleen olifanten zijn het slachtoffer in Thailand

Helaas is dierenleed nog een groot issue in Thailand en in veel andere delen van de wereld. Zo zijn er in 2016 nog 150 tijgers gered uit de befaamde tijgertempel ‘Wat Pa Luangta Bua Yannasampanno’ in Kanchanaburi. De monniken zouden deze in beslag genomen tijgers een veilige opvangplek geven. In realiteit was het een winstgevende plek waar toeristen met de tijgers op de foto konden. De tijgers zouden zijn gedrogeerd, werden mishandeld en illegaal gefokt.

Enkele tips voor je reis, in Thailand, maar ook de rest van de wereld:

• Vermijd foto’s met wilde dieren. Of het nu een aapje, slang of tijger is, als ze in gevangenschap leven is het niet oké. Wilde dieren zijn niet tam, als ze dit wel zijn dan is er grote kans dat er achter de schermen drogering of mishandeling plaats vindt. Hoe leuk die foto ook is, het is het niet waard.
• Bezoek geen plaatsen waar wilde dieren kunstjes uitvoeren. Wilde dieren zijn geen entertainers, ook hier werk je mee aan de mishandeling van dieren.

Geen vraag, geen aanbod. Wil je deze prachtige, wilde dieren spotten? Ga dan naar hun natuurlijke habitat en blijf op een afstandje. Take nothing but pictures, leave nothing but footprints, kill nothing but time. 

Zeg nee tegen entertainment met wilde dieren

Geen vraag, geen aanbod, we kunnen het niet vaak genoeg herhalen.

Heb je in het verleden een ritje gemaakt op een olifant of op een andere manier interactie gehad? Voel je dan vooral niet schuldig, maar herhaal het niet. Vertel andere mensen die naar Thailand willen hoe het echt zit en behoed hen om mee te werken met het in stand houden van deze industrie.

Wij zijn ook geen heiligen. Pas nadat we een paar jaar geleden in een dierentuin een dolfijnenshow zagen en ik een heel wrang gevoel kreeg, ben ik beginnen te zoeken naar wat er allemaal achter de schermen gebeurt. Er ging een wereld voor me open. Ik ben altijd een dierenvriend geweest, maar ik heb onbewust meegewerkt aan deze industrie. Sindsdien probeer ik zoveel mogelijk research te doen bij reisactiviteiten waar dieren bij zijn betrokken. Ik en veel andere mensen beginnen te beseffen dat dit niet meer van deze tijd is. En eigenlijk is het heel verdrietig dat dit ooit allemaal oké leek. De tijden veranderen en gelukkig maar. Het wordt tijd dat we wilde dieren, wilde dieren laten zijn.

Ik weet dat dit artikel mijn blog geen favoriet gaat maken. Er zijn ook mensen in mijn omgeving die het er niet mee eens zijn. Maar als dit artikel slechts één iemand overtuigt om naar een hands-off sanctuary te gaan in plaats van olifanten te wassen, is mijn missie geslaagd.

Het gaat hier niet over het wel of niet eten van vlees. Het gaat hier om entertainment. Levens van wilde dieren die worden verwoest en diverse trauma’s moeten ondergaan omdat wij mensen geëntertaind willen worden. Is dat niet gek? Bizar?