Je bent een reis naar Panama aan het plannen en twijfelt nog tussen de eilandengroepen Bocas del Toro en San Blas?
Da’s een héél moeilijke keuze! Zelf kon ik echt niet kiezen en heb ze daarom allebei bezocht. Beide archipels zijn ware paradijsjes, maar verder zijn ze heel verschillend.Â
In deze blog beschrijf ik de eilanden zo goed mogelijk zodat je makkelijker kan kiezen!
Ligging en bereikbaarheid
Bocas del Toro
De eilandengroep Bocas del Toro ligt aan de Caribische kant van Panama. Het ligt ten westen van Panama-Stad, richting Costa Rica.
Er zijn meerdere manieren om van Panama-Stad naar Bocas del Toro te reizen. Het vliegtuig is de snelste optie. Je betaalt hier zo’n € 95 voor (inclusief ruimbagage) en de vlucht duurt ongeveer een uurtje. Te duur? Het is goedkoper om de nachtbus en de ferry te nemen. Deze reis duurt zo’n 12 uur en kost je ongeveer € 32.
Boquete staat bij de meeste mensen ook op de Panama reisroute. Bocas del Toro ligt hier ‘vlakbij’. In slechts 4 uur reis je met een shuttle en boot van Boquete naar Bocas del Toro, of andersom.
Reis je van of naar Costa Rica? Via Puerto Viejo de Talamanca reis je eenvoudig naar Bocas del Toro.
Je hebt geen tour of begeleiding nodig, je kan je reis naar Bocas del Toro prima helemaal zelf regelen.
San Blas
San Blas ligt net zoals Bocas del Toro in de Caribische Zee. Het ligt ten oosten van Panama-Stad, richting Colombia. San Blas behoort tot een autonome regio in Panama, gerund door de inheemse Guna bevolking.
Je bereikt de archipel het beste via Panama-Stad.Â
De snelste manier om naar San Blas te reizen, is met een helikopter. Maar dan heb je ook een serieus budget nodig, denk aan startprijzen van € 1.000 per persoon.
Een 4×4 jeep is de gangbare manier van reizen naar San Blas. Die 4×4 is aangeraden vanwege de staat van de weg, hoewel ze op het moment van schrijven de weg aan het verbeteren zijn. Daarna neem je een boot naar het eilandje waar je slaapt. Deze reis duurt in totaal zo’n 3-4 uur. Als je een georganiseerde tour neemt reis je in 99% van de gevallen met een jeep. In principe kan je een dagtour maken, maar we raden een langer verblijf aan, maar later meer daar over.
Reis je van of naar Colombia? Dan kan dat ook via San Blas. Het is af te raden om via ‘de grond’ de grens over te steken, omdat je dan door het (gevaarlijke en beruchte) Darien woud moet. Met een meerdaagse San Blas zeiltocht maak je een leuke oversteek.
Hoewel het niet volledig onmogelijk is, raden we af om op eigen houtje naar San Blas te gaan. Het is in ieder geval zelden goedkoper. Normaal zijn wij meer van het zelf regelen, maar in dit geval is het beter om een georganiseerde tour te nemen, daar zit zowel vervoer, accommodatie, activiteiten als maaltijden in.
Lees verder onder de advertentie
Accommodatie
Bocas del Toro
Bocas heeft elke soort accommodatie die je je kan wensen.
Wil je een mooie ecolodge in de vorm van een boomhut, een hobbit huisje in de jungle, een appartementje over het water of een bed in een slaapzaal. Op Bocas del Toro kan het allemaal.
Voor € 10 per nacht of € 1.000 per nacht, je kan het hier zo gek maken als dat je zelf wilt.
San Blas
Op San Blas heb je vaak keuze uit enkele accommodaties per eiland. Zo konden wij kiezen uit een bungalow op het water, op het strand, privé- of gedeelde kamer.
Zo goed als alle accommodaties op San Blas zijn van hout en/of riet gemaakt en heel basic. Een bed met een oud en dun matras, een dun lakentje en kussen, en soms nog een tafeltje en stoel. In de meeste gevallen is er een gedeelde wc en een douche met zout water.
De accommodaties zijn onderdeel van je georganiseerde tour naar San Blas en zijn in verhouding vrij duur. Op San Blas gaat het echt om de ervaring en is de accommodatie vrij primitief. Hoewel het heel basic is, vonden wij alles wel heel proper.
Lees verder onder de advertentie
Natuur en landschap
Bocas del Toro
Op Bocas del Toro vind je prachtige witte en gele stranden, maar ook gigantische stukken regenwoud met een rijk wildleven. Denk aan verschillende soorten apen, luiaards, gifkikkers, toekans en we spotten zelfs een kaaiman.
Er zijn stranden waar je kan zwemmen en zeesterren spotten, maar ook ellenlange stranden waar je goed kan surfen.Â
Bocas del Toro bestaat uit meerdere grotere eilanden waarvan sommigen amper bebouwd zijn en vooral uit ongerepte natuur bestaat.
Op zoek naar een onbewoond bounty eilandje? Maak een dagtour naar Isla Zapatilla.Â
San Blas
De San Blas eilanden staan ook wel bekend als de perfecte bounty eilandjes, omgeven door turquoise water. Ze staan vol met palmbomen en worden vaak vergeleken met de Filipijnen.
San Blas bestaat uit ongeveer 365 kleine bounty eilandjes waarvan er zo’n 50 bewoond zijn.
Omdat je op de San Blas eilanden niet mag duiken, is het koraal hier nog goed intact.Â
Lees verder onder de advertentie
Cultuur
Bocas del Toro
Je gaat niet naar Bocas del Toro om cultuur op te snuiven. Je komt hier voor het sfeertje, de stranden, het regenwoud en wildleven. Er wonen hier vrij veel Amerikanen waardoor het zelfs wat Westers aanvoelt.
Is er dan echt helemaal geen cultuur? Jawel. Neem een watertaxi naar het eiland Bastimentos. In het dorpje Old Bank vind je een Afro-Caribische gemeenschap, de Guari-Guari. Zij hebben hun eigen taal en het dorpje ziet er vrolijk en kleurrijk uit. Het zijn supervriendelijke mensen die naast hun eigen taal ook heel goed Spaans en Engels spreken. Ook de lokale keuken moet je op Bastimentos zeker geproefd hebben!Â
San Blas
San Blas heet eigenlijk Guna Yala, wat ‘Guna’ of Kuna gebied betekent. De Kuna’s zijn één van de grootste inheemse volkoren die nog in Panama leven. En na hun opstand in 1925 hebben ze een eigen gebied toegewezen gekregen, waar ze ook hun eigen wetten handhaven.
Vooral de vrouwen zijn erg herkenbaar met hun traditionele klederdracht, neusbellen en lichaamstekeningen. Ze hebben hun eigen taal, maar de meeste spreken wel Spaans en een paar woordjes Engels.
Leuk om te weten: kokosnoten zijn een betaalmiddel op San Blas. Pak dus niet zomaar een kokosnoot op!
Hoewel dit zeker niet de beste culturele ervaring in je leven wordt, is het wel heel bijzonder om hier te slapen.Â
Lees verder onder de advertentie
Activiteiten en nachtleven
Bocas del Toro
Op Bocas del Toro is heel wat te doen. Denk aan surfen, snorkelen, kajakken, eiland hoppen, duiken, quad rijden, door de jungle hiken, yoga, …. Er zijn talloze restaurants, strandbarretjes en uitgaansgelegenheden. In Bocas Town vind je ook supermarkten en op andere plaatsen vind je kleine winkeltjes.
Wil je de drukte opzoeken zit je goed op Bocas Town, maar buiten deze kleine stad zijn er mooie en fijne plekken waar je helemaal tot rust kan komen. Een goed restaurant of hippe cocktailbar is nooit ver weg.
Je vervelen zal je niet doen op Bocas del Toro, of je nu komt voor de rust, of om elke nacht tot in de vroege uurtjes te feesten.
San Blas
San Blas is het tegenovergestelde. Je vindt hier geen winkels, restaurants of uitgaansgelegenheden. Op San Blas kom je voor de ontspanning.
Je eet wat de pot schaft bij de lokale familie van het eiland waar je verblijft. Meestal heb je keuze uit vis, kip of groenten met rijst. Met een beetje geluk kan je bij de familie ook pintjes, rum, frisdrank of cocktails kopen.Â
Afhankelijk van het eilandje waar je verblijft, kan je kajakken, in een hangmat liggen of beach volleybal spelen. Elke dag wordt er een uitstap georganiseerd die je meeneemt naar een ander eilandje, een gezonken schip of andere mooie plekken waar je kan snorkelen.
Elektriciteit op het eiland is trouwens beperkt.Â
Lees verder onder de advertentie
Kosten
Bocas del Toro
Op Bocas del Toro heb je volledige controle over je budget. Voor zowel activiteiten, accommodatie als restaurants heb je een grote keuze tussen goedkope en dure opties.
Het enige wat ongeveer vast ligt qua prijs, is het (openbaar) vervoer. Maar ook deze kosten liggen vrij laag.
Er zijn verschillende ATM’s in Bocas Town en op veel plekken (hotels, restaurants, winkels, …) kan je met de kaart betalen. In (water)taxi’s betaal je wel cash.
San Blas
San Blas is duur en daarom wordt het vaak overgeslagen. Als je kijkt naar de prijs en de luxe die je daarvoor krijgt, is het prijzig.
Naar San Blas ga je voor de ervaring. Om enkele dagen op een bounty eilandje te slapen dat wordt gerund door een inheemse familie. Back to the basics in het paradijs.Â
Zou San Blas goedkoper zijn, dan zou het hier vol zitten met toeristen. Net omdat het zo duur is, trekt het een bepaald type reizigers aan. Mensen die op zoek zijn naar een unieke reiservaring en die geen luxe nodig hebben om te genieten.
Er wordt enkel cash geaccepteerd. Er zijn geen ATM’s, dus neem genoeg cash mee vanuit Panama-Stad.
Lees verder onder de advertentie
Overige bijzonderheden
Bocas del Toro
Bocas del Toro heeft een microklimaat en dat houdt hier in dat het wat vaker regent dan in de rest van Panama. Dat kan je afschrikken, maar vaak gaat het maar om een stevige bui per dag.Â
Dankzij de vele regen is het ook heel groen op Bocas del Toro. En dat maakt de eilanden direct ook bijzonder mooi. Je kan hier urenlang door het regenwoud wandelen en aapjes, luiaards en ander wildleven spotten.
San Blas
De inheemse Gunastam die de eilanden besturen hebben hun eigen regels. Zo mag je er geen drones gebruiken en niet duiken.
Wil je drone toestemming? Dan heb je niet alleen toestemming nodig van de familie die het eiland bezit, maar ook van een soort raad waar iedere familie iemand heeft zitten. Die laatste is amper toegankelijk voor toeristen. Wij probeerden het, maar mochten last minute toch niet opstijgen.
De Guna’s hebben het trouwens ook niet zo op foto’s. Vraag altijd toestemming voordat je een foto maakt.
Lees verder onder de advertentie
Conclusie: Bocas del Toro versus San Blas
Kies voor San Blas als je op zoek bent naar een bijzondere reiservaring en het niet erg vindt om een paar dagen primitief te leven. Ga voor een verblijf van 2 of 3 nachten. Zelf vonden wij dit een mooie ervaring aan het einde van de reis (check onze reisroute!).
Heb je langer dan 3 nachten de tijd, heb je een krap budget of kan je niet zonder enige vorm van luxe leven, kies voor Bocas del Toro. Wil je toch graag een bounty eilandje tijdens je reis, neem dan een dagexcursie vanaf Bocas Town naar Isla Zapatilla.
Maar als je kan, de tijd en het budget hebt, bezoek ze allebei! Ik zou zo op Bocas del Toro kunnen gaan wonen, terwijl ik de San Blas ervaring ook echt nooit had willen missen. Reiskeuzes zijn zooooo moeilijk!
👉 Lees meer over Bocas del Toro
Hopelijk heb je hier iets aan gehad! Ik ben alvast benieuwd naar jouw keuze, laat je me even weten wat het is geworden in de reacties hieronder?