San Blas (Guna Yala)
San Blas is een eilandengroep in de Caribische zee, voor de kust van Panama. De archipel bestaat uit 365 eilanden, waarvan er zo’n 50 bewoond zijn door de inheemse Guna stam.
Hou jij van bountyeilandjes vol palmbomen? Dan zit je hier op de goede plek.
Een autonome regio in Panama
‘San Blas’ is eigenlijk een oude benaming, officieel heten deze eilanden de ‘Guna Yala archipel’.
Guna Yala is een autonome regio binnen Panama die bestuurd wordt door de inheemse Guna bevolking.
Een nachtje slapen op één van de eilandjes is een heel bijzondere ervaring, waar ik je alles over vertel!
Alles wat je wilt weten voordat je naar San Blas gaat.
-
–
San Blas, Guna of Kuna Yala?
Ook in de war hoe deze eilanden nu heten?
Tot 23 december 1998 was de officiële naam ‘San Blas’. Daarna is het gebied ‘Kuna Yala’ gaan heten. Maar omdat de ‘K’ niet in het alfabet van de Guna bestaat, is de naam van het gebied op 28 september 2013 veranderd naar ‘Guna Yala’.
Guna Yala duidt op de volledige autonome regio van de Guna’s, een inheemse stam. De eilandengroep wordt de ‘Guna Yala archipel’ genoemd.
Ondanks dat de officiële naam Guna Yala is, worden de eilanden door veel toeristen nog San Blas genoemd. Ook wij gebruiken San Blas, maar we hebben het dus over dezelfde eilanden!
Hoe groot is San Blas?
De San Blas eilanden strekken zich uit over een lengte van ongeveer 226 kilometer langs de Caribische kust van Panama. De eilandengroep bestaat uit 365 eilanden, waarvan er ongeveer 50 bewoond zijn.
De volledige Guna Yala regio, wat ook een deel van het vaste land beslaat, heeft een oppervlakte van 2.358 km².
Wat is de beste reistijd?
De beste reistijd om naar San Blas te gaan, is in het droge seizoen van december tot april. Je hebt dan de meeste kans op goed weer. Dat is ook het hoogseizoen, dus het kan nuttig zijn om op tijd je excursie te boeken. Er worden een beperkt aantal toeristen toegelaten op de eilanden.
Het regenseizoen loopt van mei tot november. Hoewel dat niet betekent dat het alle dagen regent, moet je je afvragen of je op zo’n eilandje wilt zitten bij echt slecht weer…
Kan je ook een dagtour doen?
Ja, je kan ook op één dag heen en weer naar San Blas. Dat kan bijvoorbeeld met deze tour.
Maar als je de tijd en het budget hebt, raden we aan om minstens één nachtje te blijven omdat het zo bijzonder is! Houd er rekening mee dat het ongeveer 3 uur reizen is. Op een dagtrip reis je dus al 6 uur.
Waar overnachten op San Blas?
Enkele eilanden zijn open voor toeristen en je kan hier dan ook overnachten. Verwacht geen luxe, de hutjes zijn eerder primitief. Maar als je hier tegen kan is het écht een heel bijzondere ervaring!
Je kan je trip naar San Blas helemaal zelf regelen, maar dat raden we af. Het kost heel veel moeite en je bespaart er geen geld mee.
Via een excursie word je aan je hotel opgehaald met een 4×4 en in een paar uur tijd naar de haven gebracht. Daar word je vervolgens met de boot naar je gekozen eilandje gebracht. Op het eiland zelf wordt alles geregeld door de familie die het land bezit.
Je zal zien dat er veel verschillende tour aanbieders zijn. In principe maakt het niet uit bij wie je boekt, alles komt op hetzelfde neer.
Hoeveel dagen heb je nodig in San Blas?
Wij verbleven er 2 nachten en hadden er gerust nog een nachtje bij kunnen plakken. Neem zeker deze pagina goed door, lees mijn San Blas reisdagboek en bedenk zelf hoe lang jij je kan vermaken op deze eilanden!
Je hoeft bijvoorbeeld niet per se op één eilandje te blijven. Je kan ook deze 3 nachten tour doen waarbij je op verschillende eilanden slaapt.
San Blas is ook een budgetkwestie, want het is goed aan de prijs. Maar, uit eigen ervaring kunnen wij zeggen dat het elke euro waard is!
Mag ik mijn drone meenemen naar San Blas?
Neen, drones zijn ten strengste verboden op het Guna Yala gebied. Om toestemming te krijgen moet je een lange weg afleggen. Wij hebben het geprobeerd, en dachten dat het gelukt was, maar last minute kregen we toch geen toestemming.
Hoewel ik ook nog steeds baal dat we geen dronebeelden van dit paradijs hebben, moet je je er gewoon bij neerleggen. Als ze zien dat je je drone gebruikt, kunnen ze het afpakken, krijg je een boete en kan je de toegang tot het gebied ontzegd worden.
Het droneverbod is één van de eigen regels die de Guna hebben ingevoerd. Een andere opmerkelijke regel is het verbod op zuurstofflessen onder water. Dat maakt het onmogelijk om te duiken, maar zorgt er wel voor dat je hier één van de beste koraalriffen ter wereld hebt.
 Yansailadub, Yanis of Yani. Zo heet het bountyeilandje waar wij twee nachten verbleven. Ik noem het ook wel “mijn happy place” op deze wereld. Want wat hebben we er van genoten!
 Yansailadub ligt op zo’n 30 minuten varen van de haven en is één van de rustigere San Blas eilanden. Dat betekent dat je dit kleine eiland maar hoeft te delen met een handjevol mensen, wat deze ervaring extra bijzonder maakt.
Vergeet de horrorverhalen die je misschien las, op Yansailadub is er geen afvalprobleem. Het eiland ligt er proper bij, het sanitair is dik in orde, en ook het eten is goed te doen. Luxe is er onbestaande, maar het was in de verste verte niet zo primitief als dat wij verwacht hadden.
Wat je hier kan doen? Chillen in je hangmat, liggen in de zon, kajakken, snorkelen en beach volleybal. Het is een heerlijke plek om even helemaal tot rust te komen!
Accommodatie Tip
Bijzonder overnachten op Yani eiland
Als je iets doet, doe het dan goed, toch? Dat was ons motto toen we San Blas besloten te boeken. We kozen voor de meest bijzondere accommodatie op het eiland.
We overnachtten in één van de drie bungalows over het water. De bungalow heeft 2 bedden en een terrasje met 2 stoelen, met een prachtig uitzicht.
Een geweldige ervaring die we iedereen kunnen aanraden!
Piscinas naturales
De ‘Piscinas naturales’, of ‘natural pool’ in San Blas ligt voor de kust van het eiland Yani. Hoewel het water bij San Blas overal heel helder is, heeft het hier echt een mooie, lichtblauwe kleur.
Je maakt tijdens je verblijf op San Blas een uitstapje naar deze prachtige plek. Het is zo helder dat een snorkel niet per se nodig is, maar wel handig om ook sneller zeesterren te spotten, die meer in het donkere gedeelte liggen.
De Guna’s, wie zijn ze?
De Guna’s zijn een inheemse bevolkingsgroep die in 1925 in opstand kwam tegen de Panamese regering. Deze ‘San Blas-opstand’ of ‘Guna-revolutie’ was succesvol en resulteerde in een eigen, autonome regio.
De Guna staan bekend om hun kleurrijke mola’s; handgemaakte textielkunst met bijzondere patronen. In Panama Stad zie je de vrouwen vaak hun kunst verkopen.Â
Ze hebben hun eigen taal, ‘Kuna’, en er leven momenteel zo’n 50.000 Guna’s in Panama. Ze verdienen ze hun brood met visserij, landbouw, kunst en toerisme.
Er zijn drie gebieden (comarca) in Panama waar de Guna’s wonen. Kuna de MadugandÃ, Kuna de Wargandà en Guna Yala. Guna Yala betekent letterlijk ‘Guna-land’. Als je naar de San Blas eilanden vaart, zie je enkele eilanden met dorpen.
De Guna’s hebben twee vlaggen. De officiële vlag zie je hier op de foto. Maar op San Blas zie je ook vaak een vlag met het swastika-symbool. Dit is de herdenkingsvlag van de Kuna-opstand in 1925, en mag dus niet gezien worden als hakenkruis zoals wij het kennen.
Wil je een traditionele Guna-dans zien zonder naar San Blas te gaan? Dan heb je de meeste kans op Plaza De La Independencia in Casco Viejo (Panama Stad).
De foto’s van de twee Guna vrouwen nam ik in Panama Stad.
Lees mijn San Blas reisdagboek
Ik ga eerlijk zijn, ik wist niet of ik San Blas aan kon. 2 dagen niks doen op een piepklein bounty eilandje? Het klonk idyllisch, maar tegelijkertijd als een uitdaging.Â
En toen bleek het één van mijn beste reiservaringen EVER te worden!
Isla Perro Chico is één van de bekendste en mooiste eilanden van San Blas. Ongerepte witte stranden met poederzand, turquoise water en een prachtig uitzicht op andere eilanden. Je vindt hier ook een gezonken boot waar je prachtig kan snorkelen tussen het koraal en gekleurde visjes.
Dit eiland heeft iets meer voorzieningen dan Yanis. Je vindt hier bijvoorbeeld een cocktailbar.
Logeer je op Yanis eiland? Dan maak je een excursie naar Isla Perro Chico en kan je een uurtje op dit eiland vertoeven.
Maar je kan ook op het eiland zelf slapen! Isla Perro Chico is iets drukker dan Yanis, maar wel prachtig!
Reis Tip
Insectenspray (DEET)
Wij hebben zelf geen last gehad van muggen of andere beestjes op San Blas. Maar dat betekent niet dat ze er niet kunnen zijn, het hangt namelijk van het seizoen af. Neem dus voor de zekerheid DEET mee.
We kunnen de Off! Deep Woods insectenspray aanraden die je in Panama kan kopen. Koop de groene versie, niet de oranje fles, dit is wat ons betreft de beste.
De San Blas-regels
Drones zijn verboden op San Blas en duiken met zuurstofflessen ook. Je vindt er ook geen beton, grote boten, resorts of andere westerse infrastructuur. De Guna hebben hun eigen regels en wetten en beschermen zo hun kostbare natuur.Â
Een bezoekje aan San Blas is niet voor iedereen weggelegd. Zo zijn er geen restaurants, maar eet je wat de pot schaft op bepaalde tijden. Vis of kip zijn meestal de enige keuzes, waar je wat rijst en groenten bij krijgt.Â
Elektriciteit is beperkt beschikbaar en de huisjes zijn gemaakt uit hout of riet. De wc doorspoelen doe je met een emmer water en douchen doe je in de buitenlucht met zout water.
Luxe is hier onbestaande. Maar wie op zoek is naar een écht bijzondere reiservaring, mag San Blas niet overslaan.Â
De San Blas inpaklijst
Je mag enkel een kleine rugzak meenemen naar San Blas. Je grote koffer of backpack moet je in de stad laten. Geen idee wat je nu wel of niet mee moet nemen?Â
Ik help je een handje!
Wist-je-datje
In San Blas groeit geld aan de bomen
In San Blas kan je net zoals in Panama met Amerikaanse dollars betalen. Er zijn geen geldautomaten en je kan er niet met de kaart betalen, je moet dus cash geld meenemen vanuit Panama Stad.
Maar wist je dat kokosnoten op San Blas ook als wettig betaalmiddel gezien worden? Als toerist mag je absoluut geen kokosnoten aanraken. Je kan ze natuurlijk wel kopen!
San Blas wordt bedreigd door het klimaat
De stijging van de zeespiegel is een serieuze bedreiging voor de San Blas eilanden. Deze bounty eilandjes liggen maar op 50 centimeter tot één meter boven zeeniveau. Verwacht wordt dat deze prachtige archipel tegen 2050 onder water staat.
In mei 2024 heeft het eerste eiland al moeten verhuizen. Het (overbevolkte) eilandje Carti Sugtupu huisvestte 1.200 Guna’s die allemaal verplicht werden om te verhuizen naar het nieuwe dorpje ‘Nuevo Carti ‘op het vaste land. Het zijn de eerste ‘klimaatverhuizers’ van Panama. Â
Staat San Blas op jouw bucketlist, wacht dan zeker niet te lang om deze droom waar te maken!
#6 Gamboa
Na twee bijzondere nachten op San Blas gaan wij naar onze laatste bestemming. Een bestemming die nog vrij onbekend is!
Wie van jungle en wildleven houdt, mag deze plek niet missen.
#4 Santa Catalina
Voordat we op deze prachtige archipel zaten, waren we op verkenning aan de andere kant van de kust. In Santa Catalina bezochten we het Galapagos van Centraal-Amerika!
Meer lezen over Panama?
-
10 leuke (dag)excursies vanuit Panama City
Panama City is een leuke stad, maar ook de ideale uitvalsbasis voor menig dagexcursies. Ontdek de 10 leukste uitstapjes die je hier kan maken!
-
15 redenen om NU naar Panama te gaan
Waarom je een reis naar Panama moet boeken? We geven je 15 keer antwoord op de vraag “Waarom Panama?”. Maar je wacht best niet te lang!
-
15 toffe activiteiten in Boquete
Op zoek naar leuke activiteiten in en rond Boquete? Ik heb 15 toffe activiteiten voor je opgelijst, van wilde avonturen tot rustige wandelingen.
-
20x wat te doen in Panama Stad: tips & highlights
Panama Stad is een superleuke stad waar je heel veel kan doen. We geven je enkele van de leukste activiteiten!
-
7x bijzonder overnachten in Bocas del Toro
Ga je naar Bocas del Toro? Verblijf zeker niet in Bocas Town, maar kies voor één van deze bijzondere accommodaties in de jungle of aan zee!
-
Check de reisvideo van onze maand in Panama!
Dit is onze Panama reisvideo! Krijg een goede indruk van de prachtige landschappen en het wildleven in Panama. Inclusief uitleg over materiaal!
-
De complete San Blas inpaklijst
Overnacht jij op de San Blas eilanden en twijfel je wat je mee moet nemen? Met deze inpaklijst wordt inpakken super easy!
-
Doen op Bocas del Toro: snorkelen in zeevonk!
Staat zeevonk of bioluminescent plankton op jouw bucketlist? In Bocas del Toro kan je zelfs 2 soorten zien! We vertellen je alles over deze toffe tour!
-
Even weg van de wereld: wakker worden op een inheems bounty eilandje
We sliepen 2 nachten op het Yanis eilandje in San Blas (Guna Yala). Je leest hier mijn ervaring op dit prachtige bounty eilandje!
-
Gamboa, het pareltje waar (bijna) niemand over praat
Ik vertel je alles over het Gamboa Rainforest Resort, een bijzondere plek in Panama waar je kan genieten van de jungle en al haar wildleven!
-
Ontdek het mooiste van Bocas del Toro in 3 dagen!
Benieuwd hoe je je dagen in Bocas del Toro kan vullen met de leukste activiteiten? We geven je een 3-daagse planning en heel veel tips!
-
Regen op Bocas del Toro? Dit kan je doen!
Laat je niet tegenhouden door de regen! We hebben 8 leuke activiteiten voor je opgelijst die je kan doen op Bocas del Toro als het regent.
-
Reisroute Panama: de ideale combinatie van strand, bergen, jungle & wildleven
Ga jij naar Panama? Check onze ideale reisroute en reisplanningen van 2 tot 4 weken. Inclusief alle routeopties en andere tips!
-
San Blas vs. Bocas del Toro: welk eiland kies jij?
Twijfel je tussen Bocas del Toro en San Blas? Ik vergelijk beide eilandengroepen met elkaar zodat je makkelijker kan kiezen!
-
Wat kost een reis naar Panama?
Hoe duur is Panama? Wij hebben onze kosten van een maand Panama voor je uitgeschreven!